LACAB GR.8 „Doryphore”

Niewielka belgijska wytwórnia lotnicza Les Ateliers de Construction Aéronautiques Belges (w skrócie LACAB) założona została w Haren w 1932 roku. Wkrótce potem opracowała jednosilnikowy dwupłatowy samolot szkolno-treningowy LACAB T.7, który miał się stać nową standardową maszyną szkolną belgijskiego lotnictwa wojskowego Aéronautique Militaire. T.7 przegrał jednak rywalizację z konkurencyjnym typem Stampe et Vertongen SV-5 i wytwórnia LACAB przystąpiła do prac nad znacznie większym, tym razem dwusilnikowym wielozadaniowym samolotem bojowym.

W latach 30-tych w niektórych krajach – zwłaszcza tych o mniejszym niż światowe mocarstwa potencjale przemysłowym – modne stało się konstruowanie uniwersalnych samolotów bojowych, które mogły być zastosowane do realizacji wielu różnorodnych zadań. Przy ograniczonych możliwościach przemysłu lotniczego miało to stosunkowo tanim kosztem zapewnić własnemu lotnictwu wojskowemu wyposażenie w nowoczesne typy samolotów. Większość prób zbudowania tego typu wielozadaniowych samolotów bojowych zakończyła się jednak niepowodzeniem, gdyż im większa miała być uniwersalność takiego samolotu (im więcej różnych zadań taki samolot miał wykonywać), tym bardziej rosło skomplikowanie konstrucji i przedłużało się doprowadzenie samolotu do stanu umożliwiającego jego seryjną produkcję.

W połowie lat 30-tych również lotnictwo wojskowe Belgii zainteresowało się możliwością skonstruowania wielozadaniowego samolotu bojowego, mogącego pełnić rolę ciężkiego (jak na ówczesne warunki) bombowca, samolotu torpedowego, rozpoznawczego, a w razie potrzeby nawet jako ciężkiego myśliwca służącego do rozbijania i zwalczania wrogich formacji bombowych. Skonstruowania takiego samolotu, oznaczonego GR.8 i nazywanego nieoficjalnie „Doryphore”, podjęła się m.in. firma LACAB, która wstępne prace projektowe rozpoczęła już w 1934 roku. Jego konkurentem był samolot SV-10 firmy Stampe et Vertongen, zbudowany w podobnym układzie konstrukcyjnym i napędzany takimi samymi silnikami. Nowa maszyna była dużym dwusilnikowym dwupłatem zastrzałowym z zakrytymi kabinami załogi i stałym trójkołowym podwoziem z kółkiem ogonowym. Górne skrzydło wyposażone było w lotki i miało wyraźnie większą rozpiętość, cięciwę i powierzchnię niż dolne (z tego względu układ ten nazywany jest też „półtorapłatem”). Samolot miał mieszaną konstrukcję z metalowym kratownicowym kadłubem i całkowicie drewnianymi skrzydłami. Pokrycie było głównie sklejkowe i płócienne. Załogę samolotu – w zależności od potrzeb – miało tworzyć trzech, czterech lub pięciu lotników. Uzbrojenie maszyny miało się składać z sześciu ruchomych karabinów maszynowych umieszczonych po dwa w trzech stanowiskach strzeleckich i do 800 kg bomb lub jedna torpeda, ale prototyp latał bez uzbrojenia. Do napędu GR.8 przewidziano dwa francuskie silniki gwiazdowe typu Gnôme-Rhône 14Kdrs o mocy po 780 KM, umieszczone w gondolach podwieszonych pod górnym płatem.

Jedyny zbudowany prototyp GR.8 był gotowy na początku 1936 roku i został oblatany w dniu 22 lutego (wg [1] w dniu 14 maja). W czerwcu samolot przejęło Aéronautique Militaire w celu przeprowadzenia wszechstronnych prób w locie, które trwały aż do wiosny 1938 roku. W dniu 4 kwietnia 1938 roku prototyp uległ wypadkowi na lotnisku Evére koło Brukseli, w wyniku czego został bardzo poważnie uszkodzony. Kompletnemu zniszczeniu uległo m.in. podwozie i prawe połówki płatów. Mimo to – i mimo nieprzyjęcia GR.8 do uzbrojenia belgijskiego lotnictwa – dowództwo Aéronautique Militaire zdecydowało o gruntownym remoncie samolotu. Odbudowa prototypu zakończyła się dopiero w 1940 roku, ale prób w locie już nie kontynuowano. W maju 1940 roku, w chwili ataku wojsk niemieckich na Belgię, Holandię i Francję, prototyp GR.8 stał całkowicie wyremontowany w hangarze na lotnisku Evére. W takim idealnym stanie maszyna wpadła w ręce Niemców, ale jej dalsze losy nie są znane (wg [1] samolot został uszkodzony podczas bombardowania lotniska Evére i po zajęciu Belgii przez Niemców poszedł na złom).

Wg niektórych źródeł prototyp bombowca GR.8 został podczas wojny domowej w Hiszpanii zakupiony przez rząd republikański, ale nigdy nie doszło do przekazania samolotu Hiszpanom (być może z powodu wspomnianej wyżej kraksy prototypu).

---

Dane taktyczno-techniczne:

Konstrukcja: dwusilnikowy wielomiejscowy dwupłat zastrzałowy z zakrytymi kabinami załogi i stałym trójkołowym podwoziem z kółkiem ogonowym. Koła główne osłonięte owiewkami. Konstrukcja mieszana metalowo-drewniana z pokryciem głównie sklejowym i płóciennym. Usterzenie klasyczne, wolnonośne.

Wymiary

rozpiętość 18,00 m

długość 13,45 m

wysokość 4,15 m

powierzchnia nośna 65,00 m²

Masy

masa własna 3400 kg

masa startowa 5200 kg

Osiągi

prędkość maksymalna 360 km/h na wysokości 4000 m

prędkość maksymalna 290 km/h na wysokości 0 m

pułap 8800 m

zasięg 1000 km

Napęd: dwa 14-cylindrowe silniki gwiazdowe w układzie podwójnej gwiazdy, chłodzone powietrzem, typu Gnôme-Rhône 14Kdrs o mocy po 573 kW (780 KM) każdy, napędzające 3-łopatowe metalowe śmigła przestawialne

Uzbrojenie (planowane): dwa ruchome karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm typu Browning w przedniej wieżyczce strzeleckiej na przodzie kadłuba, dwa ruchome karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm typu Browning w górnej wieżyczce strzeleckiej na grzbiecie środkowej części kadłuba, dwa ruchome karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm typu Browning w dolnym stanowisku strzeleckim pod środkową częścią kadłuba oraz maksymalnie 800 kg bomb lub 1 torpeda na zewnętrznych zaczepach pod kadłubem

Załoga: 3-5 osób (pilot + nawigator/bombardier + radiotelegrafista/strzelec + dwóch strzelców)

Wytwórnia: Les Ateliers de Construction Aéronautiques Belges (LACAB), Haren, Bruksela, Belgia

Produkcja: 1 prototyp

Użytkownicy: Belgia