Oznaczanie myśliwców w lotnictwie Armii USA
Pod koniec 1919 roku w U.S Aircraft Air Service opracowano system oznaczania samolotów, które do tej pory występowały pod swoimi oryginalnymi oznaczeniami składającymi się z nazwy producenta, numeru modelu i ewentualnie nazwy. Po zmianie oznaczenia określały także przeznaczenie samolotu. Każda grupa miała swój kod odróżniający jej samoloty od innych konstrukcji np. samoloty myśliwskie z silnikami chłodzonymi powietrzem miały oznaczenie PA (Pursuit Aircooled), z silnikami chłodzonymi płynem – PW (Pursuit Watercooled) czy też PN (Pursuit Night) – pościgowe nocne. W skład nazwy wchodził jeszcze numer typu i ewentualnie litera oznaczająca wersję. Oznaczenie „P” stosowane w lotnictwie armijnym Stanów Zjednoczonych w latach 1924-1948 powstało od pierwszej litery słowa „Pursuit”, które oznacza w tym przypadku samolot pościgowy, w późniejszych latach nazwany – myśliwcem. W Armii Stanów Zjednoczonych, 15 maja 1942 roku zmieniono nazwy dywizjonów myśliwskich, z Pursuit Squadron na Fighter Squadron zaś od 11 czerwca 1948 roku myśliwce stosowane w USAF otrzymały nowe oznaczenie – F (Fighter). Wiele samolotów wyprodukowanych lub zaprojektowanych przed 1948 rokiem, a używanych w lotnictwie Stanów Zjednoczonych w późniejszym czasie, występowało pod dwoma oznaczeniami (np. P-82 i F-82), dlatego w niektórych książkach stosuje się te oznaczenia przemiennie.
W literaturze można spotkać wiele nazw oznaczających lotnictwo armii Stanów Zjednoczonych. Aby ułatwić zrozumienie poszczególnych skrótów przedstawimy w kilku zdaniach historię tego lotnictwa. Początki sięgają 1907 roku, w dniu 1 sierpnia utworzono w US Army wydział lotnictwa – Aeronautical Division. W 1919 roku, na krótko, Aeronautical Division przekształcił się na US Army Air Services (USAAS) – strukturę niezależną od Armii. Na mocy ustawy Army Reorganization Act z dnia 4 czerwca 1920 roku USAAS zachowały swoją nazwę, ale znowu stały się podległe Armii. Ustawa Air Corps Act z dnia 2 lipca 1926 roku powołała do życia US Army Air Corps, w miejsce USAAS. A USAAC z kolei przekształcił się w US Army Air Force 20 czerwca 1941 roku, na mocy rozporządzenia Army Regulation 95-5. Te ostatnie przekształciły się zaś w niezależne US Air Force w dniu 18 września 1947 roku, na mocy ustawy National Security Act. Zmiany nazw wiązały się na ogół również ze zmianą struktury, organizacji i czasami podległości amerykańskiego lotnictwa.
Mimo że w Stanach Zjednoczonych A.P. istniało bardzo dużo firm produkujących samoloty różnego przeznaczenia, tylko kilka z nich budowało myśliwce używane w lotnictwie armijnym i noszące oznaczenie P-… . Wśród takich potentatów, jakimi były niewątpliwie firmy CURTISS czy BOEING znalazły się firmy szerzej nieznane. Jedną z nich była firma FISHER BODY DIVISION of GENERAL MOTORS CORPORATION, która jak sama nazwa wskazuje, wchodziła w skład wielkiego G.M. Wyprodukowała ona bardzo ciekawą konstrukcję P-75 „Eagle”, był to myśliwiec składający się między innymi z części przeznaczonych do innych samolotów ( np. część zewnętrzną skrzydła – z Curtiss P-40, usterzenie ogonowe z Douglas A-24,a podwozie od Chance Vought F4U „Corsair” ).
Z kolei w firmie SEVERSKY (później REPUBLIC) pracował jeden z najlepszych konstruktorów samolotów amerykańskich – ALEKSANDER KARTVELLI. Z pochodzenia Rosjanin, wyemigrował ze swojej ojczyzny i po zjawieniu się w USA rozpoczął pracę jako konstruktor w firmie swego rodaka – SEVERSKI’ ego. To właśnie dzięki niemu powstał jeden z najlepszych myśliwców używanych w lotnictwie wojskowym Stanów Zjednoczonych – P-47 „Thunderbolt” oraz wiele innych konstrukcji, które należały w owych czasach do najbardziej zaawansowanych technicznie (P-35, XP-72). Ogólnie przyjęty system oznaczania samolotów w lotnictwie USA w latach nas interesujących :
X (Experimental) oznaczenie wprowadzone w 1924 roku – określa prototyp samolotu. Opisy i dane prototypów są umieszczane w rozdziałach poświęconych danemu modelowi. Osobno umieszczono tylko opisy tych konstrukcji, które mimo oznaczenia liczbowego nie były prototypami danej serii np. XP-47 czy XP-59. Oznaczenie to było także stosowane w przypadku gdy samolot seryjny był używany do testów nowych silników czy też wprowadzano u niego zmiany konstrukcyjne. Jednym z przykładów może być Boeing P-12E o numerze seryjnym 31-553, który był oznaczony XP-12E w czasie testów; po zmianie silnika na SR-1340E stał się YP-12K a po zaopatrzeniu go w sprężarkę oznaczenie zmieniono na XP-12L, po zakończeniu testów wrócono do starego oznaczenia P-12E.
Y (Service Test) oznaczenie wprowadzone w 1928 roku – w większości przypadków oznacza serię przedprodukcyjną, która służyła do testowania samolotów w jednostkach lotniczych, z reguły seria przedprodukcyjna liczyła od 2 do 13 sztuk.
R (Restricted) oznaczenie używane w latach 1942-1947 – stosowanyw przypadku samolotów trwale wyłączonych z zadań bojowych, np. RP-64.
Z (Obsolete) oznaczenie używane w latach 1928-1962 – samolotprzestarzały, np. ZP-40.
Symbol literowy | Lata stosowania | Pochodzenie symbolu | Nazwa polska | Przykładowe oznaczenia |
C | od 1943 | Cargo and Transport | transportowy | Consolidated CB-24, Boeing CB-17 |
E | 1946-1947 | Exempt | przeznaczony czasowo do innych zadań (np. do specjalnych testów) | Boeing EB-29 |
F | 1945-1947 | Photographic Reconnaissance | rozpoznania fotograficznego | Douglas FA-26, Lockheed FP-80 |
K | 1944-1947 | Ferret | rozpoznania specjalnego, rozpoznania elektronicznego (np. nasłuchu radiowego) | Consolidated KB-24 |
R | 1943-1947 | Restricted | trwale wyłączony z zadań bojowych | Boeing RB-17, Bell RP-63 |
S | 1948-1962 | Air-Sea Rescue | ratownictwa lotniczo-morskiego | Consolidated SOA-10 |
T | od 1943 | Training | treningowy, szkolny | Douglas TC-47, North American TB-25 |
V | od 1945 | Administrative Aircraft (VIP Transport) | dyspozycyjny, transportowy do przewozu ważnych osobistości | Douglas VC-54, Boeing VB-17 |
W | od 1948 | Weather Service | rozpoznania pogody, rozpoznania meteorologicznego | Boeing WB-29 |
X | od 1925 | Experimental | doświadczalny, pierwszy prototyp | Lockheed XB-30, Platt-Le Page XR-1 |
Y | od 1928 | Service Test(1) | do prób użytkowych, prototyp | Northrop YB-49, Curtiss Y1O-40 |
Z | od 1928 | Obsolete | przestarzały, wyłączony z eksploatacji | Curtiss ZP-40 |
Przypisy do tabeli: (1) – spotykany czasami w latach 1931-1936 prefiks Y1 zamiast zwykłego Y – Service Test oznaczał, że budowę takiego samolotu sfinansowano ze środków specjalnego tzw. Funduszu „F-1” (F-1 Fund), poza zwykłym budżetem Departamentu Obrony |
Symbole prefiksu pomocniczego/ Symbole klasyfikacji/ Litera statusu (org. Auxiliary Prefix Symbols/Classification Symbols/Status Letter)
Symbol typu | Lata stosowania | Nazwa typu | Nazwa polska | Przykładowe oznaczenia |
A | 1940-1941 | Power-driven Aerial Target | załogowy cel latający z napędem, samolot-cel | Fleetwings A-1, Bell A-7, Culver A-8 |
A | 1924-1947 | Attack – Light Bombardment | szturmowy, lekki bombowy | Northrop A-17, Douglas A-20, Vultee XA-44 |
AG | 1942-1944 | Assault Glider | szybowiec wsparcia | Christopher XAG-1, Timm XAG-2 |
AT | 1925-1947 | Advanced Trainer | szkolno-treningowy do treningu zaawansowanego | North American AT-6, Cessna AT-8, Lockheed AT-18 |
B | od 1925 | Bombardment – Medium and Heavy | bombowy, średni i ciężki | Boeing XB-15, Consolidated B-24, Vega B-34 |
BC | 1936-1940 | Basic Combat | szkolno-treningowy do treningu zaawansowanego (bojowego) | North American BC-1, North American BC-2, Vultee BC-3 |
BG | 1942-1944 | Bomb Glider | szybowiec z ładunkiem bombowym, szybowiec-bomba | Fletcher XBG-1, Fletcher XBG-2, Cornelius XBG-3 |
BLR | 1935-1936 | Bombardment Long Range | bombowy dalekiego zasięgu | Boeing XBLR-1, Douglas XBLR-2, Sikorsky XBLR-3 |
BQ | 1942-1945 | Power-driven Controllable Bomb – Ground Launched | zdalnie sterowana bomba z napędem (start z ziemi), zdalnie sterowany samolot-bomba | Fleetwings XBQ-2, Fairchild XBQ-3, Interstate BQ-6 |
BT | 1930-1947 | Basic Training | szkolno-treningowy do treningu podstawowego | Stearman YBT-3, North American Y1BT-10, Vultee BT-13 |
C | od 1925 | Cargo and Transport | transportowy | Douglas C-47, Curtiss C-76, Boeing XC-108 |
CG | 1941-1947 | Troop-Cargo (Transport) Glider | szybowiec transportowy | Waco CG-4, Bowlus XCG-7, Chase XCG-14 |
CQ | 1942-1947 | Target Control | samolot do zdalnego sterowania bezzałogowymi celami latającymi | Fletcher YCQ-1, Stinson CQ-2, Beech CQ-3 |
F | 1930-1947 | Reconnaissance – Photographic | rozpoznawczy fotograficzny | Beech F-2, Lockheed F-5, Hughes XF-11 |
FG | 1944-1947 | Fuel-carrying Glider | szybowiec do przewozu paliwa, szybowiec-zbiornikowiec | Cornelius XFG-1 |
FM | 1936-1941 | Fighter – Multiplace | myśliwiec wielomiejscowy | Bell XFM-1, Lockheed XFM-2 |
G | 1935-1939 | Rotary-Wing – Autogiro (Gyroplane) | wiropłat – wiatrakowiec | Kellett YG-1, Pitcairn YG-2 |
GB | 1942-1947 | Glide Bomb | bomba szybująca | Aeronca GB-1, Aeronca GB-4, Aeronca GB-8 |
GT | 1942-1947 | Glide Torpedo | torpeda szybująca | GT-1 |
HB | 1925-1927 | Heavy Bombardment | bombowy ciężki | Huff-Daland XHB-1, Atlantic HB-2, Huff-Daland XHB-3 |
JB | 1943-1947 | Jet-propelled Bomb | bomba z napędem odrzutowym | Northrop JB-1, Northrop JB-2, Northrop JB-10 |
L | 1942-1962 | Liaison | łącznikowy, kurierski | Stinson L-1, Piper L-4, Bellanca L-11 |
LB | 1924-1932 | Light Bombardment | lekki bombowy | Atlantic XLB-2, Huff-Daland LB-5, Keystone LB-9 |
O | 1924-1942 | Observation | obserwacyjny | Fokker YO-27, Douglas O-32, Nort American O-47 |
OA | 1925-1947 | Amphibian(1) | amfibia (samolot wodno-lądowy) | Loening COA-1, Douglas OA-4, Grumman OA-14 |
OQ | 1942-1947 | Aerial Target – Non-man Carrying | bezzałogowy zdalnie sterowany cel latający, zdalnie sterowany model-cel | Globe/Radioplane OQ-2, Frankfort OQ-3, Globe/Radioplane OQ-14 |
P | 1925-1947 | Pursuit (Fighter)(2) | myśliwski (właściwie: pościgowy) | Bell P-39, Republic P-47, Northrop P-61 |
PB | 1935-1941 | Pursuit – Biplace | pościgowy dwumiejscowy | B/J PB-1, Consolidated PB-2 |
PG | 1943-1947 | Powered Glider | szybowiec z napędem, motoszybowiec | Northwestern XPG-1, Ridgefield XPG-2, Waco XPG-3 |
PQ | 1942-1947 | Aerial Target – Man Carrying | załogowy cel latający, samolot-cel | Culver PQ-8, Fletcher PQ-11, Fleetwings PQ-12 |
PT | 1925-1947 | Primary Training | szkolny podstawowy | Verville YPT-10, Stearman PT-13, Ryan PT-20 |
R | 1941-1947 | Rotary-Wing – Helicopter | wiropłat – śmigłowiec | Sikorsky R-4, Kellett XR-8, Rotor-Craft XR-11 |
S | 1946-1947 | Sonic Test Aircraft | samolot doświadczalny do badań prędkości około- i naddźwiękowych | Bell XS-1, Douglas XS-3, Northrop XS-4 |
TG | 1941-1947 | Training Glider | szybowiec treningowy | Frankfort TG-1, Schweizer TG-3, Universal TG-26 |
UC | 1943-1947 | Utility Transport(3) | transportowy lekki | Lockheed UC-36, Beech UC-45, Stinson UC-81 |
Przypisy do tabeli: (1) – kategoria OA – Amphibian nosiła początkowo w latach 1924-25 oznaczenie COA – Coast (?) Observation Amphibian i oznaczała wyłącznie amfibie obserwacyjne, dopiero z czasem w jej ramy włączono także inne rodzaje samolotów amfibijnych; (2) – formalnie aż do 1947 roku samoloty myśliwskie nazywano oficjalnie Pursuit (pościgowy), a nie Fighter (myśliwski) – stąd litera P jako Function Letter; (3) – lekkie samoloty transportowe o ładowności do 1400 funtów (około 635 kg) lub 8 osób (łącznie z pilotem) określano od 1943 roku symbolem UC – Utility Transport, natomiast wszystkie pozostałe (cięższe) samoloty transportowe – symbolem C – Cargo & Transport; |
Litera(y) funkcyjna(e)/Oznaczenie typu (org. Function Letter(s)/Type Designations)
Samoloty produkowane dla Armii Stanów Zjednoczonych, wychodzące z fabryk, miały oznaczenie składające się z kilku liter i cyfr. Poniżej postaramy się krótko wyjaśnić sposób odczytywania tych oznaczeń na przykładzie jednego z najbardziej znanych myśliwców jakim był North American P-51 Mustang :
P – 51 B – 15 – NA
1 2 3 4 5
1 – symbol typu samolotu (P- pursuit)
2 – numer modelu (nadawany przez wojsko)
3 – litera oznaczająca wersję modelu
4 – kolejny blok – seria produkcyjna (w oryginale Block Number). Kolejne bloki produkcyjne otrzymywały fabryczne numery z ciągu: 1, 5, 10, 15 itd., co 5. Pozostałe liczby mogły być wykorzystane przez warsztaty polowe lub centra modyfikacyjne. Oznaczenia blokowe stosowano opcjonalnie – gdy zaistniała taka potrzeba i tylko w przypadku seryjnie budowanych samolotów (za wyjątkiem samolotów szkolnych i treningowych wszystkich kategorii).
5 – litery identyfikujące zakład w którym wyprodukowano dany samolot. Większość firm posiadała kilka zakładów mających własne oznaczenie kodowe, oznaczenie to było przydatne także w przypadku produkcji licencyjnej. Niżej podaliśmy oznaczenia wszystkich zakładów a w nawiasach niektóre typy samolotów, które w nich były produkowane (dotyczy nie tylko myśliwców).
AE: | Aeronca Aircraft Corp., Middletown, Ohio (L-3, O-58, PT-19, PT-23, TG-5) do 1941 roku firma Aeronca Aircraft Corporation nosiła nazwę Aeronautical Corporation of America (w skrócie AeronCA, Aeronca); |
AG: | Air Glider, Inc., Akron, Ohio (TG-3) |
BA: | Bell Aircraft Corp., Atlanta, Georgia (B-29) |
BB: | Babcock Aircraft, Deland, Florida (CG-4) |
BE: | Bell Aircraft Corp., Buffalo, New York (P-39, P-59, P-63, P-77, P-83) |
BH: | Beech Aircraft Corp., Wichita, Kansas (A-38, AT-7, AT-10, AT-11, C-43, C-45, CQ-3, F-2) |
BL: | Bellanca Aircraft, New Castle, Delaware (L-11) |
BN: | Boeing Airplane Co., Renton, Washington (B-29, B-44, F-13) |
BO: | Boeing Airplane Co., Seattle, Washington (A-20, B-17, B-29, B-38, B-39, B-40, BQ-7, C-73, C-75, C-97, C-98, C-105, C-108, F-9) |
BR: | Briegleb Sailplane, Beverley Hills, California (TG-9, TG-13) |
BS: | Bowlus Sailplane, San Francisco, California (CG-7, CG-8, TG-12) |
BU: | Budd Manufacturing, Philadelphia, Pennsylvania (C-93) |
BW: | Stearman Aircraft Division, Boeing Airplane Co., Wichita, Kansas (AT-15, B-29, BT-17, F-13, PT-13, PT-17, PT-18, PT-27) zakłady firmy Boeing Aircraft Company w Wichita, czyli tzw. Boeing Wichita Division, do 1939 roku istniały jako samodzielna firma pod nazwą Stearman Aircraft Company; |
CA: | Chase Aircraft Co., Inc., West Trenton, New Jersey (CG-14) |
CE: | Cessna Aircraft Co., Wichita, Kansas (AT-8, AT-17, C-77, C-78, C-94, C-106, CG-4) |
CF: | Consolidated-Vultee Aircraft Corp., Ft. Worth, Texas (AT-22, B-24, B-32, B-36, C-87, F-7) w 1943 roku kalifornijska firma Consolidated Aircraft Corporation – po fuzji z Vultee Aircraft, Incorporated – zmieniła nazwę na Consolidated-Vultee Aircraft Corporation; |
CH: | Christopher Aircraft, St. Louis, Missouri (AG-1) |
CK: | Curtiss-Wright Corp., Louisville, Kentucky (C-46, C-76) |
CL: | Culver Aircraft, Wichita, Kansas (PQ-8, PQ-14) |
CM: | Commonwealth Aircraft, Kansas City, Missouri (CG-3, CG-4) firma Commonwealth Aircraft, Incorporated do połowy lat 40-tych nosiła nazwę Columbia Aircraft Corporation; |
CO: | Consolidated-Vultee Aircraft Corp., San Diego, California (B-24, B-32, B-41, B-46, BQ-8, C-99, F-7, OA-10, P-30, P-81) |
CR: | Cornelius Aircraft, Dayton, Ohio (BG-3, FG-1) |
CS: | Curtiss-Wright Corp., St. Louis, Missouri (A-25, A-40, AT-9, C-46, C-55, C-76, C-113) |
CU: | Curtiss-Wright Corp., Buffalo, New York (C-46, P-36, P-40, P-46, P-47 G, P-53, P-55, P-60, P-62) |
DC: | Douglas Aircraft Co., Chicago, Illinois (C-54) |
DE: | Douglas Aircraft Co., El Segundo, California (A-20, A-24, A-26, A-33) |
DH: | DeHavilland Aircraft, Toronto, Ontario, Canada (F-8, PT-24) |
DK: | Douglas Aircraft Co., Oklahoma City, Oklahoma (C-47, C-117) |
DL: | Douglas Aircraft Co., Long Beach, California (A-20, A-26, B-17, C-47, C-74, C-110, CG-17, F-9) |
DO: | Douglas Aircraft Co., Santa Monica, California (A-20, A-42, B-18, B-23, B-42, B-43, C-48, C-49, C-50, C-51, C-52, C-53, C-54, C-58, C-67, C-68, C-84, C-110, C-112, C-114, C-115, C-116, F-3, P-70) |
DT: | Douglas Aircraft Co., Tulsa, Oklahoma (A-24, A-26, B-24, C-109) |
FA: | The Fairchild Engine & Airplane Co., Hagerstown, Maryland (AT-13, AT-14, AT-21, BQ-3, C-61, C-82, C-86, C-88, C-96, PT-19, PT-23, PT-26) |
FB: | The Fairchild Engine & Airplane Co., Burlington, North Carolina (AT-21) |
FE: | Fleet Aviation Ltd., Fort Erie, Ontario, Canada (PT-23, PT-26) |
FL: | Fleetwings, Inc., Bristol, Pennsylvania (A-39, BQ-1, BQ-2, BT-12, PQ-12) |
FO: | Ford Motor Co., Willow Run, Michigan (B-24, C-109, CG-4, CG-13, PG-2) |
FR: | Frankfort Sailplane, Joliet, Illinois (CG-1, CG-2, OQ-2, OQ-3, OQ-14, TG-1) |
FT: | Fletcher Aircraft Corp., Pasadena, California (BG-1, BG-2, CQ-1) |
GA: | G&A Aircraft Co, Willow Grove, Pennsylvania (CG-4, CG-16) |
GC: | General Motors (Fisher), Cleveland, Ohio (P-75) |
GE: | General Aircraft, Astoria, New York (CG-4) |
GM: | General Motors (Fisher), Detroit, Michigan (P-75) |
GN: | Gibson Refrigerator, Greenville, Michigan (CG-4) |
GR: | Grumman Aircraft Corp., Bethpage, Long Island, New York (OA-9, OA-12, OA-13, OA-14) |
HI: | Higgins Aircraft, Inc., New Orleans, Louisiana (C-46) |
HO: | Howard Aircraft Corp., Chicago, Illinois (C-70, PT-23) |
HU: | Hughes Aircraft Co., Culver City and San Diego, California (A-37, F-11) |
IN: | Interstate Aircraft and Engineering, El Segundo, California (BQ-4, BQ-5, BQ-6, L-6, L-8, O-63) |
KE: | Kellet Autogyro Corp., Philadelphia, Pennsylvania (O-60, R-2, R-3, R-8, R-10) |
LK: | Laister-Kauffman Aircraft Co., St. Louis, Missouri (CG-4, CG-10, TG-4, TG-20) |
LO: | Lockheed Aircraft Corp., Burbank, California (A-28, A-29, AT-18, B-34, B-37, C-36, C-40, C-56, C-57, C-59, C-60, C-63, C-66, C-69, C-85, C-101, C-111, F-4, F-5, F-14, O-56, P-38, P-49, P-58, P-80) |
MA: | The Glenn L. Martin Co., Baltimore, Maryland (A-30, AT-23, B-26, B-27, B-48) |
MC: | McDonnell Aircraft Co., St. Louis, Missouri (P-67) |
MO: | The Glenn L. Martin Co., Omaha, Nebraska (AT-23, B-26, B-29, B-33) |
NA: | North American Aviation, Inc., Inglewood, California (A-27, A-36, AT-6, AT-24, B-25, B-28, B-45, BT-14, F-6, P-51, P-64, P-82) |
NC: | North American Aviation, Inc., Kansas City, Kansas (B-25) |
ND: | Noorduyn Aviation Co., Ltd., Montreal, Quebec (AT-16, C-64) |
NK: | Nash-Kelvinator Corp., Detroit, Michigan (F-10, R-6) |
NO: | Northrop Aircraft, Inc., Hawthorne, California (A-31, B-35, B-49, C-100, F-15, P-56, P-61, P-79) |
NT: | North American Aviation, Inc., Dallas, Texas (AT-6, B-24, C-82, F-6, P-51) |
NW: | Northwestern Aeronautical Corp., St. Paul, Minnesota (CG-4, CG-13, PG-1, PG-2) |
PI: | Piper Aircraft Corp., Lockhaven, Pennsylvania (C-83, L-4, L-14, O-59, TG-8) |
PL: | Platt-LePage Aircraft Co., Eddystone, Pennsylvania (R-1) |
PR: | Pratt, Read & Co., Eddystone, Pennsylvania (CG-4, TG-32) |
RA: | Republic Aviation, Evansville, Indiana (P-47) |
RD: | Read-York, Inc., Kenosha, Wisconsin (CG-12) |
RE: | Republic Aviation, Farmingdale, Long Island, New York (AT-12, F-12, P-43, P-47, P-72) |
RI: | Ridgefield Manufacturing Co., Ridgeville, New Jersey (CG-4, PG-2) |
RO: | Robertson Aircraft, St. Louis, Missouri (CG-4) |
RP: | The Radioplane Co., Van Nuys, California (OQ-2, OQ-3, OQ-14) |
RY: | Ryan Aeronautical Co., San Diego, California (L-10, PT-20, PT-21, PT-22, PT-25) |
SI: | Sikorsky Aircraft Division of United Aircraft Corp., Stratford, Connecticut (OA-11, R-4, R-5, R-6, R-7). w latach 1939-1943 firmy Sikorsky Aircraft i Chance Vought Aircraft (obie należące wówczas do koncernu United Aircraft Corporation) tworzyły jedną firmę znaną jako Vought-Sikorsky Aircraft Division of United Aircraft Corporation; |
SL: | St. Louis Aircraft, St. Louis, Missouri (CG-5, CG-6, PT-19, PT-23) |
SP: | Spartan Aircraft, Tulsa, Oklahoma (C-71) |
SW: | Schweizer Aircraft, Elmira, New York (TG-2, TG-3) |
TA: | Taylorcraft Aviation, Alliance, Ohio (C-95, L-2, O-57, TG-6, TG-33) |
TI: | Timm Aircraft, Van Nuys, California (AG-2, CG-4) |
UN: | Universal Molded Products, Bristol, Virginia (L-7) |
VE: | Lockheed (Vega) Aircraft Corp., Burbank, California (B-17, B-40, F-9) firma Vega Aircraft Corporation została w 1941 roku wykupiona przez Lockheed Aircraft Corporation; |
VI: | Canadian Vickers, Ltd., Montreal, Quebec, Canada (OA-10) |
VN: | Vultee Aircraft Corp., Nashville, Tennessee (A-31, A-35, BT-13, P-38) |
VU: | Vultee Aircraft Corp., Downey, California (BT-15, P-54, P-66) w 1943 roku nastąpiła fuzja z Consolidated Aircraft Corporation i zmiana nazwy na Consolidated-Vultee Aircraft Corporation |
VW: | Stinson Aircraft Division of Consolidated Vultee Corp., Wayne, Michigan (AT-19, C-81, C-91, CQ-2, L-1, L-5, L-9, L-12, L-13, O-49, O-62). do 1940 roku – do czasu wykupienia przez firmę Vultee Aircraft, Incorporated – zakłady w Wayne koło Detroit należały do firmy Stinson Aircraft Corporation (potem Stinson Aircraft Division of Aviation Manufacturing Corporation) |
WA: | Ward Furniture Co., Fort Smith Arkansas (CG-4) |
WO: | Waco Aircraft Co., Troy, Ohio (C-62, C-72, CG-3, CG-4, CG-13, CG-15, PG-3) |
Literowe oznaczenie firm produkujących samoloty w USA.
Przy podawaniu mocy silników używam innej jednostki miary – hp. W przybliżeniu jest ona równa 1 KM (dokładnie 1,014 KM), występuje w książkach angielskojęzycznych i często jest mylona z koniem mechanicznym. Dlatego w wielu przypadkach autorzy błędnie określają moc silników podając moc określoną w hp. jako KM. Różnica jest bardzo nieznaczna lecz w tym przypadku pozostałem przy oryginalnym oznaczeniu jednostki mocy. W nazwach silników często występują różnice a jest to spowodowane tym, że przed 1 lutego 1928 roku firmy nadawały silnikom swoje oznaczenia. Po tej dacie wprowadzono standardowe oznaczenia jednostek napędowych gdzie „V” oznaczało silnik rzędowy zaś „R” – gwiazdowy i tak na przykład Curtiss V-1150 miał dawniej oznaczenie D-12 i oba te oznaczenia można spotkać w różnych książkach.