P-1    CURTISS    „HAWK”  Model 34 A; G; I; O

     Konstrukcja ta była wynikiem czteroletniej współpracy projektantów firmy ze specjalistami       wojskowymi. Współpraca ta miała na celu stworzenie samolotu mogącego sprostać wymaganiom stawianym przed nowoczesnymi myśliwcami. Płat górny, który miał większą powierzchnię nośną,  przesunięty był do przodu względem płata dolnego, zapewniało to m.in. doskonałą widoczność i dobre właściwości lotne. Oba płaty łączone były zastrzałami w kształcie litery „N” i spięte linkami stalowymi. Najlepiej o konstrukcji nowego myśliwca  świadczy to, że wiele następnych samolotów Curtissa stanowiło w praktyce rozwinięcie P-1 i były produkowane jeszcze w latach trzydziestych.

     7 marca 1925 r. firma Curtiss podpisała kontrakt na budowę 15 myśliwców będących rozwinięciem ich wcześniejszej konstrukcji XPW-8B (poprzednio stosowane oznaczenia myśliwców w armii USA: X-prototyp, P-myśliwiec, W-chłodzony cieczą). Prototypem nowego myśliwca stał się XPW-8B o numerze seryjnym 23-1203 z nowym trapezowym skrzydłem. Samoloty te otrzymały oznaczenie P-1 (Model 34A) i numery seryjne 25-410/424, a pierwszy został oblatany 17 sierpnia 1925 r. w bazie McCook Field. Pięć ostatnich P-1 po wyposażeniu w silniki Curtiss V-1400 stało się myśliwcami o innym oznaczeniu – P-2 dlatego często ich numery nie są przypisywane do serii P-1. W tym samym okresie wyprodukowano 9 szt. myśliwców dla U.S.Navy przystosowanych do operowania z lądu, występowały one pod oznaczeniem F6C-1 (Model 34 C), miały  chłodzone wodą silniki Curtiss V-1150 (D-12). Dalsze wersje tego myśliwca były wyposażone we wzmocnione podwozie pozwalające na lądowanie na lotniskowcach a także w pewnej ilości egzemplarzy zamiast podwozia zamontowano pływaki. 14 maja 1926 roku myśliwiec F6C-1 (numer seryjny A-6970) pilotowany przez Lieutenanta  Thomasa P. Jetera zajął pierwsze miejsce w wyścigach Curtiss Marine Trophy Race osiągając średnią prędkość ok. 215 km/h (130,94 mph).

      Następną produkowaną seryjnie  wersją był P-1 A (Model 34G), która miała m.in. poprawioną instalacją paliwową, przedłużony kadłub o około 7,6 cm (3 cale) oraz większe koła podwozia Zamówienie złożone zostało 9 września 1925 r., z pierwszą dostawą na kwiecień 1926 r. na 25 sztuk z numerami seryjnymi 26-276 do 26-300. Były one używane w 17, 27 i 94 Pursuit Squadron.  W numerze 26-295 zamontowano skrzydła od XPW-8A i chłodnice z PW-8, po zainstalowaniu silnika Curtiss V-1570 Conqueror samolot stał się prototypem nowej serii – XP-6A. Tak przebudowany myśliwiec wygrał zawody National Air Race w 1927 roku, niestety został zniszczony przed następnymi zawodami w 1928 roku. Nazwa XP-1A była stosowana w stosunku do egzemplarza o numerze 26-280, który wbrew oznaczeniu nie był prototypem serii, lecz przechodził testy. 26-296 został prototypowym samolotem szkolnym XAT-4 (z silnikiem Wright Hispano E) zaś myśliwiec o numerze 26-300 był kolejno XP-3A, XP-21 i XP-21A. .Trzema dodatkowymi egzemplarzami P-1A były myśliwce P-2 po zmianie silnika na D-12, samoloty te miały numery seryjne 25-421, 422 i 424. W lutym i marcu 1928 roku Jimmie Doolittle prezentował P-1A w Boliwii. Oznaczenie XP-1A było stosowane przy egzemplarzu 26-280 używanym do testów.

      P-1 B (Model 34 I) zamówione zostały 17 sierpnia 1926 roku zaś produkcję rozpoczęto po ponad dwóch miesiącach – 28 października. Wytwórnię opuściło 25 sztuk samolotów tej wersji o numerach seryjnych 27-63 do 27-87 różniących się od P-1 A zmienionym kształtem chłodnicy, koła miały większą średnicę, dodano do wyposażenia flary pomocne przy lądowaniu nocnym. Silnik Curtiss V-1150-3 napędzał  dwułopatowe duraluminiowe śmigło Curtiss – Reed. Pierwsze P-1B dostarczono do jednostek w grudniu 1926 roku. Oznaczenie XP-1B było stosowane do pary P-1B (o numerach seryjnych  27-71 i 27-73) używanych w czasie testów przeprowadzanych w bazie Wright Field. Egzemplarz 27-73 przechodził próby z  karabinami maszynowymi montowanymi w płatach.

A Curtiss P1-B (U.S. Army 43rd School Squadron, Kelly Airfield, San Antonio, Texas, około 1928).
Zdjęcie z kolekcji Denver Public Library .

      Na ostatnie zamówienie  z 3 października 1928 r.  wykonano 33 sztuki P-1 C (Model 34 O) z numerami seryjnymi 29-227 do 29-259. Samolot ten miał taki sam silnik jak P-1 B, hamulce podwozia i  kilka drobnych zmian w stosunku do poprzednika, m.in. możliwość montowania nart zamiast kół podwozia. Ostatni seryjny P-1 C stał się po zmianie silnika prototypowym XP-6B. Oznaczenie XP-1C stosowano w przypadku samolotu o numerze 29-238 używanego do prób (chłodzenie silnika). Samolot o numerze 29-259 po modyfikacji wykonał długodystansowy lot z Nowego Jorku do Nome na Alasce. Jeden samolot  wersji C kosztował 9862 $. 

W latach 1926-27 zbudowano 71 samolotów identycznych z P-1, ale wyposażonych w silniki o małej mocy (Wright-Hispano „E” o mocy 180 hp.) i używanych jako samoloty szkolne (oznaczone jako AT-4, AT-5, AT-5 A). Po zaopatrzeniu je w silniki Curtiss V-1150-3 (D-12) występowały pod oznaczeniami :

P-1 D (35 szt. AT-4 z numerami seryjnymi 27-88/97 i 27-213/327), konwersja z 1929 roku z 1 karabinem maszynowym z przodu kadłuba, kaliber 0,3 cala. Używane m.in. w 43 School Squadron.

P-1D

P-1 E (5 szt. AT-5 z numerami 27-238/242)

P-1 F (31 szt. AT-5A z numerami 28-42/72). Jeden dodatkowy samolot wersji F powstał po zmianie silnika na D-12 w XP-21 (nr. 28-189).

     Wszystkie P-1 były uzbrajane w 2 karabiny maszynowe kaliber 7,62 mm zamontowane w kadłubie i strzelające przez śmigło.

      Kilka samolotów tej serii trafiło za granicę USA. Przykładowo jedna sztuka P-1 A znalazła się w 1927 roku w Japonii, 8 sztuk P-1 A w 1926 r.  i 8 P-1 B rok później sprzedano do Chile. Można także spotkać informacje o sprzedanych 4 sztukach P-1 (Hawk I A) w 1927 r. do Boliwii, ale nie jest to informacja pewna, np. w książce „Aircraft of the Chaco War 1928-35” autorzy zaprzeczają tej wiadomości.

DANE TAKTYCZNO-TECHNICZNE   ( P-1 Model 34 A  i  P-1 A  Model 34 G w nawiasie )  :

Dwupłatowy, jednomiejscowy samolot myśliwski.

Napęd: silnik rzędowy, 12-cylindrowy w układzie „V”, chłodzony wodą Curtiss V-1150-1 (dawne oznaczenie D-12C ) o mocy nominalnej 375 hp, startowej 400 hp i maksymalnej 435 hp.

Uzbrojenie : 2 karabiny maszynowe Browning kaliber 7,62 mm.

Rozpiętość – 9,63 m.

Długość – 6,83 m. (6,91 m)

Wysokość – 2,71 m.

Powierzchnia nośna – 23,2 m.kw.

Masa własna – 927 kg.

Masa startowa – 1.290 kg (1.301 kg)

Prędkość max. – 273 km/h na poziomie morza (257 km/h)

  • 249 km/h na wys. 4.570 m.
  • Prędkość przelot. –  (206 km/h)

Prędkość lądowania – 98 km/h.

Prędkość wznoszenia początkowa – (661 m/min)

Czas osiągnięcia 4.570 m. – 14 min.

                            1.525 m –  (2,6 min.)

Pułap operacyjny – 6.400 m.

Pułap max. – 6.750 m.

Zasięg – (550 km)

DANE TAKTYCZNO-TECHNICZNE  ( P-1 B Model 34 I ) :

Jednomiejscowy dwupłat myśliwski.

Napęd : silnik rzędowy Curtiss V-1150-3 (D-12D) o mocy 435 hp.

Uzbrojenie : 2 karabiny maszynowe Browning  kaliber 7,62 mm.

Masa własna – 956 kg.

Masa startowa – 1.331 kg

Prędkość max. – 257 km/h na wys. 0m.

Prędkość przelotowa – 204 km/h.

Początkowa prędkość wznoszenia – 469 m/min.

Pułap operacyjny – ok. 6.500 m.

Pułap osiągany przez 10 min. – 3.760 m.

Zasięg – 965 km.

Podobne wpisy